Restrukturyzacja małych gospodarstw – kto może skorzystać z pomocy?

Już niedługo ruszy działanie na operację „Restrukturyzacja małych gospodarstw”. W jego ramach rolnicy mogą uzyskać wsparcie finansowe w formie premii w wysokości 60 tys. złotych wypłacanej w dwóch ratach - odpowiednio 80% i 20%.

Wielu zainteresowanych z niecierpliwością oczekuje rozpoczęcia naboru, ale nie każde małe gospodarstwo będzie mogło skorzystać z tej pomocy finansowej.

23 października 2015 r. podpisane zostało Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw”, które opublikowano w Dzienniku Ustaw z 6 listopada 2015 roku pod poz. 1813.

                                                   Komu przysługuje pomoc?

Beneficjentem tego działania może być rolnik będący osobą fizyczną, posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego, o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych lub prowadzący działy specjalne produkcji. Powinien on prowadzić działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb w celach zarobkowych, osobiście i na własny rachunek, a wielkość ekonomiczna tego gospodarstwa nie może być mniejsza niż 10 tys. euro na stan wyjściowy, zaś w wyniku realizacji biznesplanu musi nastąpić wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa do poziomu co najmniej 10 tys. euro i co najmniej o 20% w stosunku do wielkości wyjściowej. Wzrost ten musi nastąpić w ciągu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy i być utrzymany do dnia upływu 5 lat od wypłaty pierwszej raty pomocy.  

                                        Wymagana wielkość ekonomiczna gospodarstwa

Wyliczając wyjściową wielkość ekonomiczną gospodarstwa, bierze się pod uwagę: w przypadku produkcji zwierzęcej - stan średni zwierząt w roku, w którym przypada dzień rozpoczęcia terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, zaś w przypadku produkcji roślinnej – uprawy w plonie głównym w roku, w którym przypada dzień rozpoczęcia terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, przy czym za plon główny uznaje się uprawę, której okres wegetacji jest najdłuższy.
Do wyliczenia wielkości ekonomicznej bierze się pod uwagę użytki rolne wchodzące w skład gospodarstwa w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy, które stanowią przedmiot własności tego rolnika, są oddane w użytkowanie wieczyste temu rolnikowi, są dzierżawione (w tym na podstawie umowy dzierżawy zawartej na czas nieoznaczony, albo na okres co najmniej 7 lat od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy), do których temu rolnikowi przyznano jednolitą płatność obszarową w roku, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy, a jeżeli w danym roku nie przyznano jeszcze płatności płatność została przyznana co najmniej w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o przyznanie pomocy.
Wyliczenia wielkości ekonomicznej można dokonać za pomocą kalkulatora SO zamieszczonego na stronie www.arimr.gov.pl.

                                                           Pozostałe warunki

Beneficjent musi w KRUS podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie jako rolnik, nieprzerwanie przez co najmniej ostatnie 24 miesiące poprzedzające miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy i w tym okresie nie prowadzić innej działalności gospodarczej. Poza tym w gospodarstwie wcześniej nie mogła być przyznana pomoc z PROW 2007-2013 lub PROW 2014-2020 w ramach działań  typu „Ułatwianie startu młodym rolnikom”, „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”.

                                                    Sposób naliczania punktów

Poza warunkami dostępu naliczane są jeszcze punkty, których minimalna liczba wynosi 10. Jeżeli liczba punktów będzie mniejsza niż 10, to wniosek nie zakwalifikuje się na listę rankingową. Od ilości uzyskanych punktów decyduje kolejność przyznawania pomocy, jednak w pierwszej kolejności przysługuje ona podmiotom, które uzyskały największą liczbę punktów przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji, tj.:
   1) kwalifikacje zawodowe: 5,4,3,2 lub 1 punkt,
   2) rodzaj planowanej produkcji:
   a) zobowiązanie do uczestnictwa w unijnym systemie jakości – przyznaje się 2 punkty, z tym, że w przypadku uczestnictwa w systemie rolnictwa ekologicznego – przyznaje się 4 punkty;
   b) produkcja roślin wysokobiałkowych na powierzchni co najmniej 1 ha – przyznaje się 2 punkty;
   3) kompleksowość biznesplanu:
   a) inwestycja budowlana związana z działalnością rolniczą – przyznaje się 2 punkty,
   b) działania, tj. udział w szkoleniach lub korzystanie z usług doradczych – przyznaje się 0,5 punktu za każde z tych działań, jednak nie więcej niż 2 punkty,
   c) prowadzenie działań w zakresie przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie – przyznaje się 1 punkt,
   d) prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie – przyznaje się 3 punkty,
   e) udział w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych – przyznaje się 2 punkty;
   4) wpływ na realizację celów przekrojowych:
   a) w zakresie ochrony środowiska i klimatu:
   – udział zbóż w strukturze zasiewów na gruntach ornych mniejszy lub równy 66% – przyznaje się 0,5 punktu,
   – zobowiązanie do przygotowywania planu nawozowego oraz stosowanie tego planu – przyznaje się 2 punkty,
   – inwestycje w zakresie ochrony środowiska i zapobieganiu zmianom klimatu – przyznaje się nie więcej niż 5 punktów,
   b) w zakresie innowacyjności za postęp biologiczny, organizację produkcji, nowoczesne technologie produkcji lub innowacyjny produkt – przyznaje się po 1 punkcie za każdy z tych obszarów, jednak nie więcej niż 2 punkty;
   5) docelowa wielkość ekonomiczna gospodarstwa: przyznaje się 1,3 lub 5 punktów
   6) jeżeli w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy rolnik nie ma więcej niż 40 lat – przyznaje się 3 punkty.

                                                                       ***

Wnioski o przyznanie pomocy będą składane do kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa.
Premię należy przeznaczyć na inwestycje w środki trwałe w kwocie stanowiącej co najmniej 80 % kwoty pomocy. Planowane do zakupu maszyny i urządzenia muszą być nowe.
Beneficjent powinien zrealizować biznesplan, prowadzić ewidencję przychodów i rozchodów w gospodarstwie oraz działania, z tytułu których przyznano punkty co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.
Budżet na realizację operacji typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” wynosi 882 980 666 euro środków publicznych ogółem, czyli około 3,7 mld zł.
Agnieszka Łątka, MODR Oddział Siedlce
Przyg. A.D.