Inicjatywa LEADER dla przedsiębiorczych
W całej Polsce 331 stowarzyszeń specjalnych, jakimi są Lokalne Grupy Działania (LGD), ubiegało się o wybór realizacji Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność. Opracowane Lokalne Strategie Rozwoju (LSR) współfinansowane są ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata 2014-2020.
Na Mazowszu o taki wybór ubiegały się w konkursie 32 Lokalne Grupy Działania. Do realizacji strategii wybrano 29 grup, które 17 maja br. podpisały umowy ramowe.
W Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego tylko 3 LGD-y nie uzyskały wymaganej minimalnej liczby punktów i nie pozyskały środków na inicjatywy oddolne tj. projekty beneficjentów z obszarów wiejskich zgodne z opracowanymi ze społecznością lokalną strategiami ramach inicjatywy Leader.
Pierwsze konkursy LGD-y będą ogłaszały niezwłocznie po podpisaniu umów o warunkach i sposobie realizacji strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, a więc na przełomie II i III kwartału 2016 roku. Każda LGD indywidualnie ustala harmonogram naboru wniosków, który stanowi załącznik do umowy ramowej.
Kasa dla przedsiębiorców i planujących biznes
Każda LGD przeznaczyła ponad 50% środków z LSR na rozwój przedsiębiorczości, na zakładanie działalności gospodarczej i rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz wspieranie współpracy gospodarczej w zakresie krótkich łańcuchów dostaw, usług lokalnych i świadczenie usług turystycznych. Każdy projekt z zakresu przedsiębiorczości składany do LGD przez beneficjenta ma zakładać utworzenie co najmniej jednego miejsca pracy w przeliczeniu na pełne etaty, a osoba ma być zatrudniona na podstawie umowy o pracę i lub spółdzielczej umowy o pracę. Wszystkie stowarzyszenia w kryteriach wyboru preferują przedstawicieli grup defaworyzowanych, bowiem dla nich mają być tworzone nowe miejsca pracy.
Szczegóły dotyczące ogłaszanych konkursów będą pojawiały się na stronach internetowych LGD-ów. Potencjalni beneficjanci powinni dokładnie poznać założenia LSR na swoim terenie i lokalne kryteria wyboru projektów, ponieważ w każdej LGD są inne. Po sprawdzeniu wymogów formalnych mogą przystąpić do opracowania wniosku o przyznanie pomocy z pracownikiem LGD. Pomoc dla podmiotów wykonujących działalność gospodarczą obszarze wiejskim nie może przekroczyć 70 % kosztów kwalifikowalnych (wysokość premii określa LSR - jest różna w poszczególnych LGD-ach).
Jest to atrakcyjne wsparcie, ale trzeba skrupulatnie wypełnić warunki uzyskania pomocy.
Co powinien wiedzieć obecny i przyszły przedsiębiorca?
Wytyczne dla przedsiębiorców i osób planujących biznes, ubiegających się o wsparcie z LEADER-a w latach 2014-2020 na rozwój przedsiębiorczości są następujące:
- Wnioskodawca musi być obywatelem państwa członkowskiego UE, pełnoletnim, mieszkać na obszarze objętym LSR lub prowadzić działalność na terenie LSR (adres wpisany do CEiDG). Gdy operacja będzie realizowana w ramach działalności spółki cywilnej powyższe warunki muszą spełniać wszyscy wspólnicy spółki.
- Prowadzący działalność gospodarczą powinien być mikroprzedsiębiorcą lub prowadzić małe przedsiębiorstwo.
- Maksymalny czas realizacji operacji wynosi do 2 lat (od podpisania umowy z Samorządem Województwa do dnia złożenia wniosku o płatność, lecz nie później niż do 31.12.2022 r.)
- Koszty kwalifikowalne operacji nie mogą być współfinansowane z innych źródeł publicznych.
- Operacja inwestycyjna realizowana musi być na terenie LSR i na nieruchomości będącej własnością lub współwłasnością podmiotu ubiegającego się o wsparcie.
- Podmiot gospodarczy ubiegający się o wsparcie ma wykazać, że posiada kwalifikacje, doświadczenie lub zasoby, albo wykonuje działalność odpowiednią do przedmiotu operacji, którą zamierza realizować (nie dotyczy to premii na działalność gospodarczą).
- Minimalna całkowita wartość projektu wynosi nie mniej niż 50 tys. zł.
- Operacja ma być uzasadniona ekonomicznie i realizowana zgodnie z biznesplanem.
- Biznesplan ma zawierać niezbędne elementy wskazane w rozporządzeniu MRIRW – formularz będzie udostępniony przez ARiMR.
- Pomoc na podejmowanie działalności gospodarczej (premia) może być przyznana osobie, która w okresie 2 lat przed złożeniem wniosku nie wykonywała działalności gospodarczej i osoba ta nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie, chyba że podejmie działalność sklasyfikowaną jako produkcja artykułów spożywczych lub produkcja napojów oraz osobie tej nie została przyznana wcześniej taka pomoc (w formie premii).
- W przypadku pomocy na zakładanie działalności gospodarczej operacja zakłada utworzenie co najmniej 1 miejsca pracy wymagane jest utrzymanie go przez minimum 2 lata od dnia otrzymania płatności końcowej z ARiMR, lub w przypadku samozatrudnienia prowadzenie tej działalności przez minimum 2 lata.
- Podmiot, który uzyskał premię na zakładanie działalności po 2 latach, ma prawo ubiegać się o wsparcie na rozwój tej działalności.
- W przypadku pomocy na rozwój działalności przedsiębiorca musi utworzyć co najmniej 1 miejsce pracy i utrzymać je przez minimum 3 lata od wypłaty płatności końcowej.
- Z ubiegania się o pomoc na rozwój przedsiębiorczości są wykluczone następujące rodzaje działalności:
- - usługi wspierające rolnictwo i następujące po zbiorach;
- - górnictwo i wydobycie i działalność usługowa wspierająca je;
- - przetwarzanie i konserwacja ryb, skorupiaków i mięczaków;
- - wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej;
- - produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych, produkcja wyrobów farmaceutycznych i leków;
- - produkcja metali, produkcja pojazdów samochodowych, przyczep, naczep, motocykli,
- - transport lotniczy i kolejowy;
- - gospodarka magazynowa.
Pomoc na podnoszenie kompetencji przedsiębiorców może być przyznana jeśli wnioskodawca
jednocześnie ubiega się o wsparcie na utworzenie lub rozwój działalności gospodarczej.
Co można finansować z dotacji dla przedsiębiorców ?
Refundacja obejmuje koszty kwalifikowalne do których zalicza się:
- koszty ogólne (w wysokości nie przekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych),
- koszty zakupu robót budowlanych lub usług,
- koszty zakupu lub rozwoju oprogramowania, zakupu patentów lub licencji, znaków towarowych,
- najem lub dzierżawa maszyn, wyposażenia lub nieruchomości,
- zakup nowych maszyn lub wyposażenia,
- zakup środków transportu z wyłączeniem samochodów osobowych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą (w wysokości nieprzekraczającej 30% pozostałych kosztów kwalifikowalnych bez kosztów ogólnych),
- zakup innych rzeczy w tym materiałów,
- wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające z Kodeksu pracy dla pracowników beneficjanta, w przypadku, gdy przedmiotem operacji jest inkubator przetwórstwa lokalnego lub współpraca miedzy podmiotami gospodarczymi,
- koszty muszą być uzasadnione zakresem planowanej operacji, niezbędne do osiągnięcia jej celu i racjonalne,
- koszty muszą być ponoszone z zachowaniem konkurencyjnego wyboru wykonawców, nawet w sytuacji, gdy nie mają zastosowania przepisy ustawy zamówień publicznych, a wartość zakupu przekracza 20 tys. zł netto.
Co może zaważyć na wyborze wniosku?
Opracowane przez LGD kryteria wyboru wniosków, często premiują:
- ubieganie się o mniejszą niż maksymalna intensywność pomocy i mniejszą niż maksymalna kwotę wsparcia;
- zaplanowanie realizacji działań innowacyjnych;
- zaplanowanie środków na działania wpływające na ochronę środowiska lub przeciwdziałające zmianom klimatu;
- kompletność dokumentacji na dzień złożenia wniosku (wniosek zawiera pozwolenia, wymagane zgody, itp.);
- wykorzystywanie lokalnych produktów i zasobów w realizacji operacji;
- przynależność do grupy defaworyzowanej określonej w LSR;
- doświadczenie i kwalifikacje oraz posiadanie zasobów zgodnych z zakresem planowanej operacji;
- prowadzenie działalności w branży wskazanej jako kluczowa dla rozwoju danego obszaru;
- prowadzenie działalności od co najmniej 24 miesięcy;
- korzystanie z doradztwa LGD ewentualnie udział w szkoleniu LGD;
- utworzenie więcej niż jednego miejsca pracy;
- niski koszt utworzenia 1 miejsca pracy.
Jak starać się o środki na przedsiębiorczość od LGD?
Potencjalny beneficjent ( przedsiębiorca lub osoba planująca biznes) powinien:
- sprawdzać stronę właściwej LGD, aby być na bieżąco z terminami naborów i szkoleń dla wnioskodawców (udział w takim szkoleniu LGD może dać dodatkowy punkt w ocenie wniosku),
- korzystać z doradztwa pracowników (to również bywa premiowane dodatkowymi punktami przy ocenie wniosku),
- poznać z dokumenty regulujące zasady przyznania pomocy: Rozporządzenie MRiRW z 24.09.2015 r. na poddziałanie „ Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” poz. 1570. Wzór wniosku o pomoc, Instrukcja wypełnienia wniosku itp. ukażą się prawdopodobnie w czerwcu 2016 r.,
- zapoznać się z zapisami w LSR i procedurami oceny projektów z zakresu rozwoju przedsiębiorczości, zwłaszcza kryteriami wyboru,
- zgromadzić niezbędne załączniki, pozwolenia, zgody, oraz biznesplan projektu oparty na rzetelnym rozeznaniu cen i potrzeb przedsiębiorstwa,
- złożyć wniosek wraz z załącznikami bezpośrednio, w terminie i miejscu wskazanym w ogłoszeniu do właściwej terytorialnie LGD.
Złożenie wniosku i co dalej ?
- Po zakończeniu przyjmowania wniosków, projekty ocenia specjalna Rada, a następnie informuje wnioskodawców o wynikach tej oceny.
- Po ocenie Rady, LGD przekazuje wnioski do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, gdzie wnioski wybrane przez LGD do finansowania podlegają dalszej ocenie formalnej, a w przypadku braków wnioskodawcy są wzywani do uzupełnień.
- Po zakończeniu tej oceny wnioskodawca podpisuje z Samorządem Województwa umowę przyznania pomocy i może rozpocząć realizację biznesplanu.
- Po zakończeniu realizacji biznesplanu wnioskodawca przedkłada w Urzędzie Marszałkowskim dokumenty potwierdzające dokonanie planowanych zakupów i osiągnięcie celów i wnioskuje o płatność w celu uzyskania refundacji.
- Po otrzymaniu płatności (od agencji płatniczej - ARiMR) wnioskodawca musi nadal mieć na uwadze zobowiązania wynikające z umowy przyznania pomocy odnośnie utrzymania miejsc pracy, promowania otrzymanego dofinansowania z EFRROW, sprawozdawczości, informowania o ewentualnych zmianach teleadresowych czy umożliwienia kontroli uprawnionym organom.
Kontynuacja wdrażania Lokalnych Strategii Rozwoju (w ramach inicjatywy Leader) wzmocni realizację oddolnych inicjatyw społeczności lokalnych. Mieszkańcy otrzymują kolejną szansę realizacji dobrych pomysłów i ciekawych projektów, dzięki którym mogą zapewnić sobie i swoim firmom rozwój oraz zmniejszyć bezrobocie na obszarach wiejskich.
Małgorzata Najechalska
Oddział Poświętne w Płońsku
Opracował A.D.