12 czerwca 2022 roku, Henryk Kowalczyk, wicepremier i minister rolnictwa podczas III Krajowych Dni Pola Poświętne 2022 oficjalnie uruchomił aplikację Wirtualne Gospodarstwo. Jej ona jednym z rezultatów realizacji projektu „Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin – akronim: eDWIN” realizowanym przez wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego, Instytut Ochrony Roślin-Państwowy instytut Badawczy w Poznaniu, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe i Centrum Doradztwa Rolniczego.

Celem realizowanego projektu jest stworzenie krajowego systemu informatycznego na rzecz ochrony roślin, który w znaczący sposób wpłynie na jakość i ilość produkowanej w Polsce żywności.

Aplikacja ma pomóc rolnikom w zarządzaniu gospodarstwem, szczególnie w zakresie integrowanej ochrony roślin, chociaż planowana jest dalsza jej rozbudowa, o inne narzędzia potrzebne do nowoczesnego zarządzania gospodarstwem.

Wirtualne Gospodarstwo wykorzystuje monitoring agrofagów prowadzony przez doradców oraz systemy wspomagania decyzji (czyli modele matematyczne występowania agrofagów) w integrowanej ochronie roślin. Rozbudowana sieć stacji meteorologicznych zainstalowanych w projekcie i podłączenie dodatkowych stacji meteo, w tym instytutów, umożliwia precyzyjne określenie terminów wykonania zabiegów ochrony roślin. Wpłynie to na mniejsze obciążenie środowiska substancjami zawartymi w środkach ochrony roślin oraz poprawi jakość produkowanej żywności.

Wirtualne Gospodarstwo ułatwia też współpracę z doradcami poprze integrację z aplikacjami dla doradców, które również zostały uwzględnione w Projekcie eDWIN. Projekt finansowany w ramach programu „E-administracja i otwarty rząd”, Działanie 2.1 „Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych”, Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020 Pozostałe informacje:

Na cel główny projektu składają się cele szczegółowe:

• wsparcie realizacji unijnej dyrektywy dotyczącej obowiązku stosowania zasad integrowanej ochrony roślin i krajowego planu działania na rzecz ograniczenia ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin,

• racjonalizacja stosowania przez producentów rolnych środków ochrony roślin i wspomaganie podejmowania decyzji w ochronie roślin,

• zwiększenie bezpieczeństwa produkowanej żywności,

• poprawa operacjonalizacji danych dotyczących monitoringu zagrożeń przez podmioty realizujące zadania publiczne,

• zwiększenie skuteczności działań i decyzji podejmowanych przez instytucje publiczne,

• wyposażenie kadry doradczej ośrodków doradztwa rolniczego w kompetencje umożliwiające wykorzystanie w praktyce systemów wspomagania decyzji w zakresie stosowania środków ochrony roślin.

W wyniku realizacji projektu zostaną udostępnione cztery e-usługi:

1. Wirtualne gospodarstwo będzie obejmować cztery funkcjonalności: wspomaganie decyzji w zakresie stosowania środków ochrony roślin, udostępnianie komentarza agrometeorologicznego, monitoring agrofagów i prowadzenie karty pola. W przypadku wystąpienia zagrożenia zniszczenia uprawy przez chorobę lub szkodnika, system będzie poprzez wybrany przez producenta rolnego kanał komunikacji elektronicznej wysyłać powiadomienie o zagrożeniu. Druga funkcjonalność będzie udostępniać raporty agrometeorologiczne. Raporty będą opracowywane przez wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego i będą miały charakter ogólny lub spersonalizowany. Raporty ogólne będą przygotowywane dla powiatów i będą uwzględniać prowadzone na terenie powiatu uprawy i panujące tam warunki agrometeorologiczne. Raporty spersonalizowane będą przygotowywane na indywidualne zamówienie usługobiorcy i będą przedstawiać analizę agrometeorologiczną wskazanego przez niego pola. Trzecia funkcjonalność zapewni pozyskiwanie, gromadzenie i udostępnianie informacji o wystąpieniu na danych obszarze agrofagów. Dane te z kolei posłużą do sygnalizowania zagrożenia na polu producenta rolnego. Czwartą funkcjonalnością będzie wirtualna karta pola. Znajdujące się w systemie dane będą pobierane do karty automatycznie, co znacznie ułatwi rolnikowi prowadzenie karty pola. Funkcjonalność ta będzie również udostępniać analizę przestrzenną pól, a także umożliwi układanie e-planów ochrony roślin.

2. Śledzenie pochodzenia produktów oznaczonych jako pochodzące z rolnictwa i stosowanych środków ochrony roślin będzie służyć producentom rolnym i konsumentom. Producenci będą wprowadzać do rejestru informacje o zastosowanych w uprawach środkach ochrony roślin, a konsumenci będą mogli sprawdzić, jakie chemiczne środki ochrony roślin i w jakim terminie były stosowane w płodach rolnych. Udostępnienie tej e-usługi wpłynie na budowanie świadomości bezpieczeństwa żywności, wizerunek producentów, cenę i promowanie produktów lokalnych.

3. Raportowanie zagrożeń jest dedykowana przede wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego i instytucjom publicznym odpowiedzialnym za nadzór i realizację integrowanej ochrony roślin oraz jednostkom naukowym i badawczym na potrzeby opracowywania nowych modeli chorobowych i walidacji już istniejących. Usługa umożliwi generowanie raportów z systemu monitoringu zagrożeń chorobami i szkodnikami w rolnictwie, ogrodnictwie i sadownictwie na różnych poziomach podziału administracyjnego kraju.

4. Udostępnianie danych meteorologicznych, odbiorcy tej e-usługi uzyskają dostęp do bieżących i archiwalnych danych meteorologicznych pochodzących z sieci stacji agrometeorologicznych systemu. Z udostępnionych w systemie informatycznym e-usług będą mogli korzystać:

• użytkownicy środków ochrony roślin, w szczególności rolnicy, sadownicy, działkowcy;

• doradcy będący pracownikami wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego;

• konsumenci żywności i przedsiębiorstwa rolno-przetwórcze;

• jednostki samorządu terytorialnego,

• instytucje publiczne prowadzące działalność w zakresie ochrony roślin na szczeblu centralnym;

• uczelnie wyższe, jednostki naukowe, instytuty badawcze i pracownicy naukowi;

• inne instytucje publiczne, np. policja czy straż pożarna.