Podstawy projektowania ogrodów przydomowych
Projektowanie ogrodu nie jest sprawą prostą. Jeżeli chcemy sami zmierzyć się z ogrodowym wyzwaniem musimy zadać sobie pytanie jak go zaprojektować, aby był i piękny i funkcjonalny.
Inwentaryzacja działki
Pierwszym krokiem, od którego musimy rozpocząć projektowanie jest inwentaryzacja działki. Już na tym etapie przyda się ołówek i kartka papieru, dzięki którym sporządzony zostanie szkic, a na nim naniesione już istniejące elementy działki. Należy tu uwzględnić: wielkość i kształt działki, budynki, ogrodzenia i płotki, istniejącą roślinność, wzniesienia, zadolenia, studnie itp. elementy. Im więcej zaznaczymy szczegółów tym lepiej. Analiza posiadłości jest istotnym punktem wyjścia przy planowaniu wszelkich zmian.
Środowisko naturalne
Gatunki roślin, które chcemy mieć w swym ogrodzie wymagają różnorodnych warunków środowiskowych. Niektóre lubią miejsca słoneczne, inne zacienione, jedne preferują gleby kwaśne, a inne zasadowe. Ważnym czynnikiem jest dostępność wody. Dla roślin istotne jest czy rosną na terenach wilgotnych czy suchych. Rozpoznanie czynników środowiska znacznie pomoże dobrać takie gatunki, które dobrze będą się czuły w naszym ogrodzie.
Użytkownicy ogrodu
Ważnym aspektem jest ustalenie, kto będzie użytkownikiem planowanego przedsięwzięcia. Trzeba uwzględnić oczekiwania, potrzeby, zainteresowania i styl życia wszystkich członków rodziny, a nawet zwierząt jakie posiadamy. Musimy także zadać sobie pytanie jakie funkcje ma on spełniać. Czy będzie on służył tylko uprawie roślin, czy będzie też miejscem wypoczynku i rekreacji.
Planowanie i szkic podstawowych elementów ogrodu
Na sporządzony szkic ogrodu w pierwszej kolejności należy nanieść już istniejące elementy, które zamierzamy zachować. Kolejnym krokiem jest rozmieszczenie roślin i obszarów, które będą służyły wypoczynkowi i rekreacji oraz wyznaczyć ścieżki i drogi dojazdowe. Zapewne rysowanie nie zakończy się na jednym szkicu, lecz kilku. Koncepcji może być wiele, lecz spośród nich należy wybrać najbardziej odpowiednią i praktyczną dla użytkowników.
Wybór stylu
Jednym z ważniejszych aspektów przy wyborze stylu ogrodowego jest wielkość i położenie ogrodu. Niewielki ogród sprawdzi się w mieście, natomiast duży, swobodny na wsi. Większy ogród można podzielić na kilka obszarów, z których każdy może mieć odmienny styl. Należy zawsze kierować się własnymi oczekiwaniami i potrzebami.
Wybór materiałów
Najważniejszym kryterium wyboru materiałów, z których będą wykonane schody, płoty, murki, ścieżki to: funkcjonalność, wygląd, łatwość pielęgnacji oraz długowieczność. Elementy wykonane z naturalnych materiałów bardziej współgrają z otoczeniem.
Dobór roślin
Często popełnianym błędem przy projektowaniu ogrodów jest kupowanie przypadkowych roślin. Amatorzy często decydują się na rośliny, które im się spodobają, nie biorąc pod uwagę ich wymagań siedliskowych i odpornościowych. Aby uniknąć błędów najlepiej posłużyć się katalogiem roślin, w którym znajdziemy podstawowe informacje o wielkości, wymaganiach i możliwości zastosowania roślin. Dzięki temu zyskamy pewność, że będą odpowiednio dobrane do panujących w ogrodzie warunków. Decyzję o zakupie roślin warto też skonsultować ze znajomym ogrodnikiem.
Aspekty techniczne
Urządzenia techniczne znacznie ułatwią pracę w ogrodzie, umożliwią też miłe i praktyczne spędzenie w nim czasu. Nawadnianie ogrodu jest przedsięwzięciem kosztownym, ale automatyczny system nawadniający pozwoli zaoszczędzić czas, który musielibyśmy poświęcić na podlewanie roślin. Najbardziej naturalną formą nawadniania ogrodu jest deszcz, dlatego warto jest gromadzić deszczówkę i wykorzystywać ją według potrzeb. Jest to koncepcja mniej kosztowna, lecz bardziej pracochłonna. Oświetlenie ogrodu pełni wiele funkcji: zapewnia bezpieczeństwo, funkcjonalność, dekoracyjność. Oświetlenie zapewniające bezpieczeństwo rozjaśnia otoczenie domu. Często jest sterowane czujnikiem ruchu. Oświetlenie funkcjonalne pomaga nam przy wykonywaniu różnych czynności po zmierzchu tj. bezpieczny spacer, różnego rodzaju naprawy czy czytanie na tarasie. Oświetlenie dekoracyjne tworzy nastrój oraz podkreśla elementy ogrodu.
Realizacja projektu oraz pielęgnacja ogrodu
Wykonany we własnym zakresie projekt dobrze byłoby skonsultować z doświadczonym ogrodnikiem. Spojrzenie fachowym okiem może nam uświadomić oraz pomóc uniknąć błędów często popełnianych przy projektowaniu ogrodu. Gdy projekt jest gotowy, przychodzi czas na wcielanie go w życie. W tym momencie trzeba podjąć decyzję czy projekt będziemy realizować we własnym zakresie, czy warto jest zlecić pracę wynajętej firmie ogrodniczej. Realizacja projektu zostaje ukończona! Mamy już swój wymarzony ogród. Teraz pewnym krokiem wchodzimy w pielęgnację. Ogród stale nas zaskakuje oraz zmienia się z roku na rok. Pamiętajmy o pielęgnacji ogrodów zarówno tych nowopowstałych jak i tych starszych. Ogród jest naszą wizytówką.
Tekst:
Aleksandra Koterwa-Chłystek
MODR Oddział Bielice
Źródła:
1. Newbury Tim; Sztuka projektowania ogrodów; Wyd. Elipsa; Warszawa 2005
2. Pokorski Janusz, Siwiec Andrzej; Kształtowanie terenów zieleni; Wyd. WSiP; Warszawa 1998
3. Fisher Sue, MacCasey Michael, Marken Bill; Ogrodnictwo dla bystrzaków; Wyd. Helion; Gliwice 2007
4. Röde Brigitte; Zaprojektuj ogród swoich marzeń; Wyd. MAK; Mϋnchen 2005