Przygotowujemy kombajn zbożowy do żniw

Zbliżamy się do sezonu żniwnego, przed którym należy odpowiednio sprawdzić, przygotować i przystosować kombajn.  Przygotowanie polega na dokładnym przejrzeniu podzespołów, wymianie zużytych i uszkodzonych części lub zespołów oraz nasmarowaniu podstawowych punktów maszyny.

   Nadmiernie zużyte w poprzednich sezonach części, jak osterka, palce nagarniacza, śruby, pasy, łańcuchy, listwy, łożyska oraz instalację elektryczną i hydrauliczną należy sprawdzić, naprawić lub wymienić. Dzięki temu możemy uniknąć późniejszych dodatkowych kosztów, i co za tym idzie, nerwów.

Przedsezonowy przegląd maszyny jest niezwykle ważny, gdyż czas w którym wykorzystujemy kombajn podczas żniw jest bardzo krótki - w przypadku zbóż wynosi średnio od 2 do 3 tygodni
i w przypadku awarii jest nie do odzyskania. Najlepiej jest przeprowadzić przegląd stanu technicznego tuż po skończonym sezonie, bo wtedy pamiętamy usterki, które pojawiały się podczas użytkowania. Zawsze dokonujemy przeglądu zespołów: żniwnego, omłotowego, czyszczącego oraz silnika

Zespół żniwny

   W pierwszej kolejności sprawdzamy kompletność palców i stan układu napędzającego. Brakujące palce wymieniamy, a skrzywione prostujemy. Trzeba również skontrolować stan układu napędowego, a w nim tuleje przegubów – jeśli są zużyte powodują nadmierny luz belek z palcami, hałas
i nieprawidłowe nagarnianie zboża. Powinniśmy również prawidłowo wyregulować zespół tnący. Uszkodzone i stępione nożyki oraz bagnety wymieniamy na nowe. Bardzo ważne jest dokładne ustawienie kosy tnącej w stosunku do belki palcowej. Osie osterek powinny pokrywać się z osiami palców. Użytkując kombajn codziennie smarujemy kosy. Pamiętajmy również o podajniku ślimakowo-palcowym. Skrzywione zwoje ślimaka trzeba wyprostować, a połamane lub uszkodzone palce wymienić na nowe. W następnej kolejności przeglądamy przenośnik pochyły, w którym na skutek np.’’złapania’’ kamienia mogła skrzywić się belka przenośnika lub urwać się mocujący je łańcuch. Uszkodzone elementy wymieniamy na nowe lub - jeśli są skrzywione w lekkim stopniu – prostujemy.

Zespół omłotowy

   Musimy zwrócić uwagę na stan techniczny bębna omłotowego, klepiska, układu napędowego
i elementów zawieszenia. Cepy uszkodzone, lub mające wytarte karby, należy wymienić na nowe.
Po wymianie trzeba pamiętać o wyważeniu bębna młócącego za pomocą specjalnej wyważarki, gdyż nie wyważenie skutkuje bardzo szybkim zużyciem łożysk wału.

   Następnie sprawdzamy stan prętów klepiska i pokrzywione prostujemy, a brakujące uzupełniamy prętami o takich samych parametrach. Na końcu poziomujemy klepisko w stosunku do bębna młócącego. Następnie przez okienka boczne z prawej i lewej strony, ustawiamy wielkość szczelin na pierwszym i ostatnim pręcie klepiska, naprowadzając na nie każdy z cepów. Szczelina omłotowa zależy od rodzaju koszonego zboża. Wartości ustawień szczeliny oraz prędkość obrotową bębna młócącego dla każdego ze zbóż (i nie tylko) podaje instrukcja obsługi (są one inne dla różnych kombajnów
w zależności od średnicy bębna i rodzaju zbieranych roślin).

Zespół czyszczący

   Sprawdzenie zespołu czyszczącego najlepiej zacząć od podłogi, która często zostaje zalepiona,
co może zahamować przesuwanie masy zbożowej w kierunku sit pogarszając jakość czyszczenia. Musimy pamiętać o jak najczęstszym czyszczeniu powierzchni roboczej sit. Sito górne powinno być bardziej otwarte niż dolne, a sposób ich otwarcia zależy od wilgotności koszonego zboża. Nadmuch wentylatora regulujemy za pomocą przekładni bezstopniowej. W wentylatorze przed sezonem regulujemy napięcie pasów napędu przekładni bezstopniowej, sprawdzamy sterowanie przekładnią-korbą (w nowoczesnych kombajnach elektronicznie) oraz łatwość ustawienia kierownic wentylatora. Pamiętamy też o smarowaniu gwintu cięgna regulacji przekładni.

Silnik

   Przegląd silnika w kombajnie zbożowym przebiega podobnie jak w innych pojazdach mechanicznych. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na układy: paliwowy, smarowania
i chłodzenia. Ten ostatni w starszych kombajnach jest mało wydajny i niewielkie zabrudzenie chłodnicy skutkuje podwyższoną temperaturą pracy silnika w trakcie żniw. W układzie paliwowym należy wymienić filtry paliwowe i opróżnić odstojnik wody, zaś w układzie smarowania wymieniamy olej (zgodny z normą dla danego silnika przewidzianą przez producenta) oraz filtr olejowy.
Po przeglądzie, wymianie części i nasmarowaniu punktów wymagających nasmarowania, powinniśmy uruchomić silnik, włączyć zespół żniwny, młócący i sprawdzić prawidłowość pracy.

BHP przede wszystkim

   W okresie przechowywania kombajnu oraz podczas żniw należy przestrzegać przepisów przeciwpożarowych oraz bezpieczeństwa pracy. Oto najważniejsze:

1. Na kombajnie muszą być dwie gaśnice przeciwpożarowe - proszkowa do silnika i instalacji elektrycznej oraz pianowa do reszty podzespołów maszyny. Gaśnice powinny mieć aktualne badania.
2. Podczas prac pod hederem powinien on być zabezpieczony przed opadnięciem (oprócz podpór możemy zastosować np. grube klocki drewna po środku zespołu żniwnego).
3. Instalację elektryczną może naprawiać tylko uprawniony elektryk. W przypadku wymiany jakichkolwiek elementów układu elektrycznego (np. bezpieczników) parametry nowych części muszą być zgodne z oryginałami.
4. Zawsze po skończonej pracy kombajnu odłączamy akumulatory, ustawiając pokrętło odłącznika z położenia „Z” w położenie „O”. Kiedy maszyna nie ma odłącznika możemy zdjąć klemy z baterii.
5. Prace naprawcze wymagające użycia spawarki prowadzimy na wymontowanej części poza kombajnem, a gdy jest to niemożliwe należy dokładnie usunąć plewy z maszyny i podczas spawania osłonić ekranami przeciwiskrowymi miejsce spawania. Na wszelki wypadek należy mieć przygotowaną gaśnicę lub wodę.

   Zastosowanie powyższych wskazówek pozwoli nam na unikniecie podstawowych usterek, zaoszczędzi sporo cennego czasu oraz niepotrzebnych nerwów.

Marcin Gąsiorowski – Oddział Poświętne

Literatura: Kombajny zbożowe-budowa, obsługa i użytkowanie, Marek Michalski

Przyg. A.D.