Nowe odmiany zbóż jarych 2010
Co roku do krajowego rejestru odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych wpisuje się od kilkunastu do ponad dwudziestu nowych odmian zbóż.
Według stanu na pierwszy dzień stycznia 2009r. znajduje się w nim 275 odmian roślin zbożowych (bez kukurydzy). Nowe odmiany są cennym wzbogaceniem krajowego rejestru, gdyż wykazują duże zdolności plonotwórcze.
Ze względu na to, że bardzo ważny jest dobór odmian do warunków siedliskowych i mikroklimatycznych występujących w naszym rejonie, w dokonaniu wyboru konkretnej odmiany pomocne będą analizy wyników doświadczeń PDO oraz korzystanie z list zalecanych odmian do uprawy (LZO).
Każdy kolejny rok badań wnosi nowe informacje do oceny odmian, szczególnie plonu ziarna, który jest wypadkową wielu cech i właściwości. Odmiany zbóż jarych są badane w Porejestrowym Doświadczalnictwie Odmianowym (PDO) w kilkudziesięciu doświadczeniach rocznie. Bazą dla tych doświadczeń są stacje doświadczalne oceny odmian COBORU, jednostki hodowli roślin, punkty doświadczalne ośrodków doradztwa rolniczego, zakłady doświadczalne instytutów badawczo-rozwojowych i wyższych uczelni rolniczych.
Doświadczenia prowadzone są na dwóch poziomach agrotechniki. Przeciętny (a1) obejmuje nawożenie azotowe na średnim poziomie, zaprawianie nasion, stosowanie herbicydów i insektycydów. Na poziomie wysokim (a2) stosuje się dodatkowo nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi, dwa zabiegi fungicydowe, jeden zabieg ochrony przed wyleganiem oraz o 40 kg/ha wyższe nawożenie azotem.
Średnie plony z wszystkich badanych odmian w doświadczeniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w woj. mazowieckim (dt/ha)
Gatunek |
a1 |
a2 |
||||||||
2009 |
2008 |
2007 |
|
2007 - 2009 |
2009 |
2008 |
2007 |
|
2007 - 2009 |
|
Pszenica jara |
54,7 |
71,1 |
55,0 |
|
60,3 |
69,2 |
84,1 |
66,6 |
|
73,3 |
Jęczmień jary |
63,7 |
79,6 |
56,3 |
|
66,5 |
73,4 |
84,8 |
63,0 |
|
73,7 |
Owies |
65,6 |
58,0 |
47,7 |
|
57,1 |
|
|
- |
|
- |
Poniżej przedstawiamy przegląd odmian zbóż jarych wpisanych do rejestru w 2009 roku.
Pszenica jara
Łagwa – odmiana jakościowa, o dość dobrej plenności. Odporność na mączniaka dość duża, na pozostałe choroby średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i odporność na porastanie - dość duże. Ilość glutenu bardzo duża, zawartość białka duża. Wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Ogólna wydajność mąki dość mała. Dość mała tolerancja na zakwaszenie gleby. Hodowca: Hodowla Roślin Rolniczych - Nasiona Kobierzyc sp. z o.o.
Jęczmień jary
Atico – odmiana pastewna, o dobrej plenności i dość dużej odporności na rynchosporiozę. Średnia odporność na mączniaka, czarną plamistość i plamistość siatkową. Dość mała odporność na rdzę jęczmienia. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Dość wczesny termin kłoszenia i dojrzewania. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna i gęstość w stanie zsypnym - przeciętne. Zawartość białka w ziarnie mała. Hodowca: Małopolska Hodowla Roślin – HBP sp.z o.o.
Conchita – odmiana typu browarnego, o dobrej wartości technologicznej. Dość duża odporność na rdzę jęczmienia, na pozostałe choroby średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Duża masa 1000 ziaren. Wyrównanie i gęstość ziarna w stanie zsypnym średnie. Zawartość białka w ziarnie mała. Średnia tolerancja na zakwaszenie gleby. Hodowca: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
Kormoran – odmiana browarna, o dobrej wartości technologicznej. Dość dobra plenność, dość duża odporność na mączniaka i czarną plamistość. Średnia odporność na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie ziarna dość słabe, zawartość białka mała. Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
Rufus – odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na rdzę jęczmienia i czarną plamistość dość duża. Na pozostałe choroby średnia. Rośliny dość wysokie o małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna dość słabe. Zawartość białka i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Hodowca: Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR.
Skald – odmiana pastewna o dobrej plenności. Odporność na mączniaka i plamistość siatkową dość mała, na pozostałe choroby średnia. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna i gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętne. Zawartość białka w ziarnie mała. Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
Victoriana – odmiana typu browarnego, o dobrej plenności i wartości technologicznej. Odporność na czarną plamistość dość duża, na pozostałe choroby średnia. Rośliny średniej wysokości, o dużej odporności na wyleganie. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna i gęstość w stanie zsypnym - średnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. Hodowca: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
Pszenżyto jare
Andrus – odmiana pastewna, o dobrej plenności przy przeciętnym poziomie agrotechniki. Najlepsza zdrowotność spośród wszystkich odmian zarejestrowanych. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie i gęstość w stanie zsypnym - przeciętne. Liczba opadania duża, zawartość białka mała. Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp.z o.o. Grupa IHAR.
Owies
Bingo – odmiana żółtoziarnista. Plon ziarna z łuską duży, bez łuski bardzo duży. Odporność na mączniaka i rdzę wieńcową – dość duża, na rdzę źdźbłową, helmintosporiozę i septoriozę liści – przeciętna. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin wiechowania wczesny, dojrzewania przeciętny. Udział łuski bardzo mały, masa 1000 ziaren bardzo duża. Wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Zawartość białka przeciętna, tłuszczu zaś dość duża. Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR.
Wyniki plonowania odmian wpisanych do rejestru w 2009 roku w doświadczeniach PDO na terenie województwa mazowieckiego
Gatunek |
Odmiana |
Plon ziarna % wzorca |
|
a1 |
a2 |
||
pszenica jara |
Łagwa |
103 |
104 |
jęczmień jary |
Atico |
100 |
102 |
Conchita |
106 |
101 |
|
Kormoran |
108 |
105 |
|
Rufus |
97 |
98 |
|
Skald |
104 |
104 |
|
Victoriana |
101 |
101 |
|
pszenżyto jare |
Andrus |
106 |
98 |
owies |
Bingo |
109 |
- |
Wzorzec: pszenica jara – 54,7 dt/ha, jęczmień jary – 63,7 dt/ha, pszenżyto jare – 57,6 dt/ha, owies – 65,6 dt/ha
Wyniki badania w doświadczeniach PDO tylko z 2009 roku nie dają podstawy do pełnej oceny przydatności odmiany, ale dają cenną informację o plonowaniu odmiany w warunkach, które miały miejsce w minionym roku.
Tomasz Radomski
Oddział Poświętne w Płońsku
Literatura:
-
Lista opisowa odmian 2009 – Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych
-
Wstępne wyniki plonowania odmian w doświadczeniach porejestrowych w województwie mazowieckim, zboża jare, 2009 – Mazowiecki Zespół Wojewódzki Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego