W efekcie współpracy Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z Polskim Zrzeszeniem Producentów Bydła Mięsnego powstał film, w którym przybliżone zostały nowe wyzwania dla hodowców bydła mięsnego. Temat przedstawił Jerzy Wierzbicki – prezes Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego.

Postępujące zmiany klimatyczne prowadzą do zachwiania równowagi wodnej w środowisku. Woda jest głównym zasobem dla produkcji roślinnej i zwierzęcej. Zmiany klimatu generują wahania temperatury i opadów i zmuszają rolników do przemyślenia strategii uprawy roślin i hodowli zwierząt w warunkach okresowych niedoborów wody.

Te niekorzystne warunki pogodowe negatywnie przełożyły się na stan i kondycję większości upraw, a tym samym na wielkość i jakość uzyskanych plonów. W skrajnych przypadkach susza doprowadziła do całkowitej ich utraty. Walka z tymi zagrożeniami to konieczność szukania nowych rozwiązań mających za zadanie niwelować niekorzystne warunki.

Pierwszym krokiem, aby przeciwdziałać negatywnym skutkom zmian klimatycznych na rolnictwo jest zidentyfikowanie zagrożeń, a następnie wybór środków zaradczych na poziomie gospodarstw. 

Aby znaleźć nowe rozwiązania przystąpiliśmy do realizacji operacji „Rolnictwo wobec zmian klimatu”, która realizowana jest w ramach Planu Operacyjnego KSOW na lata 2020-2021 w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Celem operacji jest ułatwianie wymiany wiedzy fachowej oraz dobrych praktyk w zakresie wdrażania innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich w obszarze skutków zmian klimatu i jego wpływu na rolnictwo mazowieckiej wsi. Cel operacji zrealizowany jest poprzez upowszechnienie wiedzy i doświadczeń we wdrażaniu innowacji mających na celu niwelowanie skutków zmian klimatu w produkcji rolniczej oraz działalności pozarolniczej.

W ramach operacji powstanie 30 filmów informacyjnych, w których skorzystamy z doświadczenia oraz wiedzy naukowej jednostek naukowo badawczych.  

Magdalena Kowalewska
MODR Warszawa

FILM https://www.youtube.com/watch?v=dQqO_XgqOtc

Redukcja gazów cieplarnianych w produkcji żywca wołowego

Nowa polityka Komisji Europejskiej, w tym w szczególności strategia „Nowy Zielony Ład” obejmuje kwestie, które niebawem przekształcą się w praktyczne wyzwania dla rolników w zakresie zrównoważonej produkcji wołowiny. Działania w tym zakresie muszą być zgodne z zasadami dobrostanu zwierząt, ochrony klimatu oraz środowiska naturalnego i równowagi ekonomicznej.

Zasady nowej Wspólnej Polityki Rolnej określone na lata 2021-2027, oczekują od rolników przejścia na zrównoważony charakter produkcji rolnej. Jednym z ważnych elementów dla polskich rolników będzie redukowanie emisji gazów cieplarnianych z gospodarstwa poprzez wprowadzenia technik rolniczych (np. poprzez odpowiednie żywienie czy zabiegi agrotechniczne), aby tę emisję obniżyć. Ponadto przewiduje się coraz większą presję ze strony rynku spowodowaną oczekiwaniami ze strony konsumentów co do potwierdzenia zrównoważonego charakteru produkcji mięsa wołowego.

Redukcja gazów cieplarnianych, w celu ochrony planety może wydawać się abstrakcyjnym pojęciem. Niemniej jednak, presja w tym kierunku narasta, widać coraz więcej tego typu postulatów, w tym również ze strony banków, ale jest to wyzwanie dla rolników realne do wykonania. Polscy rolnicy muszą być szkoleni i informowani, muszą zacząć się tym interesować i traktować jako wyzwanie na najbliższe 10 lat. Przy inwestycjach wieloletnich, kiedy rozważany jest biznesplan gospodarstwa należy mieć na uwadze nie tylko wydajność produkcji i jakość mięsa, ale również możliwość potwierdzenia (wylegitymowania się) się prowadzeniem zrównoważonej produkcji wołowiny.

W Europie prace nad programami redukcji gazów cieplarnianych zostały podjęte już kilka a nawet kilkanaście lat temu. Od 6 lat wdrażany jest program Origin Green w Irlandii oparty o zrównoważoną produkcję, w tym w szczególności redukcję emisji gazów. Obecnie 99% producentów bydła w Irlandii co roku liczy emisję gazów z gospodarstwa oraz wdraża programy, które mają na celu obniżanie tej emisji rok do roku.

Polscy rolnicy powinni uwrażliwić się na zagadnienie zrównoważonego rozwoju swojego gospodarstwa, w tym dążenie do redukcji emisji gazów. Powinni zdobywać wiedzę na temat technik oraz metod, które mogliby w swoim gospodarstwie zastosować w celu wykazania redukcji gazów w swoim gospodarstwie. Część tych technik może poprawić efektywność produkcji i jakość produktu, ale równocześnie nie musi wiązać się z dodatkowymi kosztami. W związku z powyższym, już teraz należy bardzo skrupulatnie przyglądać się jakie rozwiązania są możliwe. W tym celu Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego przystąpiło do projektu badawczego Bovine, który realizowany jest 10 krajach UE i skupia 20 konsorcjantów (uczelnie naukowe, organizacje rolnicze). W trakcie realizacji projektu następuje wymiana dobrych praktyk, technik w obszarze redukcji gazów stosowanych w poszczególnych krajach członkowskich UE.

Należy podkreślić, iż prace nad wykazaniem zrównoważonego charakteru produkcji wołowiny trwają na całym świecie. W Australii przyjęto założenia, aby w ciągu najbliższych 20 lat osiągnąć neutralność produkcji wołowiny dla klimatu.

Powyższe wyzwanie jest realne do osiągnięcia np. przy pomocy kalkulatorów, które pozwalają zmierzyć emisję gazów oraz wykazać jej wielkość. Obecnie jest kilka kalkulatorów uznanych na świecie. Ponadto podstawową techniką, dzięki której można uzyskać redukcję emisji gazów jest odpowiednie żywienie, poprawienie jakości wysokowydajnych pasz białkowych np. na bazie lucerny, stosowanie wozu paszowego do zadawania paszy, stosowanie nawozów naturalnych np. dzięki obornikowi, utrzymanie dużej ilości próchnicy w glebie. Dzięki takim zabiegom można znaleźć optymalny poziom żywienia, aby uzyskać wysoki wskaźnik ekonomiczny na kg przyrostu. Szybkie przyrosty pozwalają skrócić opas np. z 26 miesięcy na 18 miesięcy, co pozwoli na produkcję tańszą ale i skracającą czas emisji.

Jerzy Wierzbicki
Prezes Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego