Odnawialne źródła energii
Odnawialne Źródła Energii to przyszłość energetyki i nadzieja na ograniczenie zmian klimatycznych. Odnawialne źródła energii wykorzystują naturalne zasoby Ziemi, które nie są szkodliwe dla środowiska w postaci emisji CO2. Jak sama nazwa wskazuje, nie wyczerpują się i są w stanie szybko się zregenerować.
W efekcie współpracy Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z Instytutem Technologiczno-Przyrodniczym powstał film, w którym przybliżone zostały Odnawialne Źródła Energii.
Temat przedstawił dr inż. Marcin Herkowiak z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego.
Postępujące zmiany klimatyczne prowadzą do zachwiania równowagi wodnej w środowisku. Woda jest głównym zasobem dla produkcji roślinnej i zwierzęcej. Zmiany klimatu generują wahania temperatury i opadów i zmuszają rolników do przemyślenia strategii uprawy roślin i hodowli zwierząt w warunkach okresowych niedoborów wody.
Te niekorzystne warunki pogodowe negatywnie przełożyły się na stan i kondycję większości upraw, a tym samym na wielkość i jakość uzyskanych plonów. W skrajnych przypadkach susza doprowadziła do całkowitej ich utraty. Walka z tymi zagrożeniami to konieczność szukania nowych rozwiązań mających za zadanie niwelować niekorzystne warunki.
Pierwszym krokiem, aby przeciwdziałać negatywnym skutkom zmian klimatycznych na rolnictwo jest zidentyfikowanie zagrożeń, a następnie wybór środków zaradczych na poziomie gospodarstw.
Aby znaleźć nowe rozwiązania przystąpiliśmy do realizacji operacji „Rolnictwo wobec zmian klimatu”, która realizowana jest w ramach Planu Operacyjnego KSOW na lata 2020-2021 w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
Celem operacji jest ułatwianie wymiany wiedzy fachowej oraz dobrych praktyk w zakresie wdrażania innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich w obszarze skutków zmian klimatu i jego wpływu na rolnictwo mazowieckiej wsi. Cel operacji zrealizowany jest poprzez upowszechnienie wiedzy i doświadczeń we wdrażaniu innowacji mających na celu niwelowanie skutków zmian klimatu w produkcji rolniczej oraz działalności pozarolniczej.
W ramach operacji powstanie 30 filmów informacyjnych, w których skorzystamy z doświadczenia oraz wiedzy naukowej jednostek naukowo badawczych.
Magdalena Kowalewska
MODR Warszawa
FILM https://www.youtube.com/watch?v=U5Ni6qwuhKU
Odnawialne Źródła Energii jako czynnik łagodzący zmiany klimatu
Co jest przyczyną obserwowanych w ostatnich latach zmian klimatu?
Przyczyną efektu cieplarnianego, a tym samym zmian klimatycznych jest dużym stopniu działalność człowieka. Mimo, że większość emisji dwutlenku węgla wynika z procesów zachodzących naturalnie na Ziemi, to właśnie głównie emisje powodowane przez człowieka zaburzają panującą w przyrodzie równowagę.
Wynika to z faktu, że do produkcji energii wykorzystywane są głownie paliwa kopalne takie jak: węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny. Powoduje to uwalnianie do atmosfery dwutlenku węgla, który wcześniej był asymilowany i deponowany przez naturę przez dziesiątki, a nawet setki lat.
Zgodnie z opinią Europejskiej Agencji Środowiska rolnictwo odpowiada za 10% emisji gazów cieplarnianych. Emisje te można zmniejszyć na przykład poprzez stosowanie innowacyjnych technik produkcji, wychwytywanie metanu z nawozów naturalnych oraz zagospodarowanie pozostałości z biomasy na cele energetyczne. Pomocne w rozwiązaniu tych kwestii mogą być właśnie odnawialne źródła energii.
W jaki sposób można zapobiegać zmianom klimatu?
Aby spowolnić tempo niekorzystnych dla Ziemi skutków zmian klimatu, zintensyfikowano prace i badania dotyczące możliwości zastąpienia paliw kopalnych za pomocą energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych oraz źródeł alternatywnych.
Celem stosowania odnawialnych źródeł energii jest zrównoważony rozwój, czyli zahamowanie zmian klimatu i zanieczyszczenia środowiska z jednoczesną możliwością rozwoju i zapewnienia dobrobytu oraz bezpieczeństwa obywatelom.
Do źródeł odnawialnych można zaliczyć energię wiatru, energię przepływu wody, energię słońca, energię geotermalną oraz energię zawartą w biomasie.
Energię tę pozyskuje się budując elektrownie wiatrowe i wodne, farmy fotowoltaiczne, pompy ciepła, biogazownie, czy też stosując kotły na biomasę.
Powszechnie stosowanym rozwiązaniem do pozyskiwania odnawialnej energii, również wśród producentów rolnych jest wykorzystywanie energii słonecznej za pomocą instalacji fotowoltaicznych. Popularność tych instalacji wynika z niewielkich nakładów związanych z ich eksploatacją oraz z szybkiego zwrotu inwestycji wynikającego, na co wpływ mają również dostępne dotacje.
Innym polecanym przez nas rozwiązaniem jest budowanie biogazowni prosumenckich pozwalających na wychwytywanie metanu, który jest gazem cieplarnianym z nawozów naturalnych i wykorzystywania go do produkcji energii elektrycznej i ciepła. Instalacje tego typu znajdują zastosowanie przede wszystkim w gospodarstwach prowadzących produkcję zwierzęcą, posiadających dostęp do substratów takich jak gnojowica, obornik czy też pomiot kurzy.
Czym zajmują się badacze Instytutu Technologiczno- Przyrodniczego w zakresie odnawialnych i alternatywnych źródeł energii i co mogą zaproponować rolnikom w Polsce?
Badacze ITP prowadzą badania i prace wdrożeniowe dotyczące odnawialnych źródeł energii ze szczególnych naciskiem na rozwiązania dedykowane dla rolnictwa, w tym:
- projektowanie biogazowni o charakterze prosumenckim, w których następuje neutralizacja niekorzystnych dla środowiska produktów ubocznych, takich jak np. gnojowica czy pomiot kurzy przy jednoczesnej produkcji energii elektrycznej i ciepła przeznaczonych na sprzedaż lub do własnego wykorzystania.
Celem naszych prac w tym zakresie jest zaprojektowanie procesu w taki sposób aby był on najbardziej korzystny dla środowiska i najbardziej opłacalny dla przedsiębiorcy.
- prowadzimy szkolenia i warsztaty praktyczne w zakresie projektowania technologii i obsługi biogazowni. Oceniamy wydajność procesu fermentacji metanowej w warunkach rzeczywistych. Zdobyte doświadczenie umożliwiło powstanie programu interaktywnego, za pomocą którego możliwe jest opracowanie technologii oraz obliczenie ilości energii możliwej do uzyskania z różnych surowców. Posiadamy akredytowane laboratorium badawcze, w którym od wielu lat prowadzone są badania substratów biogazowych pochodzących zarówno z rolnictwa, jak i zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego.
- opracowujemy technologie integrujące systemy odnawialnych źródeł energii: instalacji biogazowych, fotowoltaicznych oraz elektrowni wiatrowych lub wodnych, pozwalające na uniezależnienie gospodarstw rolnych od dostaw i cen energii.
- zajmujemy się także tematyką produkcji biokomponentów do produkcji biodiesla i benzyn z wykorzystaniem odpadowych olejów roślinnych oraz wytwarzaniem mieszanin paliw odnawialnych i alternatywnych do silników wysokoprężnych.
- zajmujemy się także problematyką zużytych rolniczych tworzyw sztucznych takich jak: różnego typu opakowania, ściółki z folii, czy zużyte układy nawadniające w celu zmniejszenia ich negatywnego wpływu na środowisko oraz w celu wykorzystania ich do produkcji paliw alternatywnych.
- opracowujemy także nowe rozwiązania z zakresu rafinacji biomasy i innych substratów, głównie produktów ubocznych. Rafinerie te mogą stanowić alternatywę dla rafinerii przetwarzających ropę naftową.
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy wspiera rolników w działaniach proekologicznych. Opracowujemy indywidualne technologie do produkcji energii odnawialnej. Oferujemy szkolenia i warsztaty odnośnie produkcji biogazu Organizujemy różnego typu warsztaty, szkolenia odnośnie produkcji biogazu i produkcji energii z pozostałych źródeł odnawialnych Pozostajemy otwarci na współpracę i serdecznie zapraszamy do kontaktu.
dr inż. Marcin Herkowiak
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy